Tag: crimiunaliteit

De dertiende aflevering in een reeks van 25 posts over leefomgevingskwaliteit gaat over de manier waarop steden de publieke ruimte kunnen beveiligen. Hierbij moeten symptoombestrijding en meer fundamentele maatregelen onderscheiden worden.

Omvang criminaliteit

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie doet het risico te worden geconfronteerd met fysiek geweld in belangrijke mate afbreuk aan de kwaliteit van leven. In 2000 resulteerden moorden wereldwijd in een half miljoen doden bijna twee keer zoveel als in oorlogen in hetzelfde jaar, maar minder dan 40% van het aantal verkeersdoden. Veel moorden zijn gerelateerd van de handel in drugs. Het aantal moorden in de Europese Unie was ongeveer 5200. In de Europese Unie is sprake van een vermindering van criminaliteit. Tussen 2008 en 2016 daalden autodiefstallen met 36% en overvallen met 24%. Beide trends zijn na 2010 afgevlakt. Het door de politie geregistreerde seksueel geweld in de EU vertoont echter tussen 2013 en 2016 een stijging van 26%.

Monitoring

Sociale veiligheid is een voorwaarde voor de instandhouding van de publieke ruimte. Dit geldt voor wie er werkt, wie er woont en wie deze bezoekt. Voor dit doel kunnen de nodige condities worden geschapen; sociale veiligheid laat zich niet afdwingen, helaas. Veel gekozen oplossingen zijn het plaatsen van camera’s.  Op zich niet verkeerd, al lopen straten zonder camera’s dan het risico onveiliger geworden.  Bovendien weten onverlaten goed hoe ze hun identiteit kunnen verhullen. 

De stad Eindhoven heeft in Stratumseind, het roemruchte uitgaanscentrum van de stad uitgebreid geëxperimenteerd met CCTV-camera’s en sensoren en in aanvulling hierop sfeerverlichting en geuren (foto rechtsonder: onderzoeker Rinus Kanters in de controlekamer).  De stad beschouwt dit experiment als een ‘living lab’ en het is continu geëvalueerd. De resultaten tot nu toe zijn dat er geen duidelijk verband is gevonden tussen deze technologie en het aantal incidenten, het veiligheidsgevoel bij de bezoekers is toegenomen en de politie is bij incidenten sneller ter plekke. 

Intensief gebruik

Verdere condities zijn intensief gebruik.  Hoe meer mensen op straat, hoe groter de sociale veiligheid, mogelijk met uitzondering van diefstal. Ook ‘ogen op de straat’, het bewonen van de ruimte boven de plinten helpt. Meer in het algemeen geldt het belang van transparantie. Transparante plinten van flatgebouwen dragen hieraan bij (foto links: de Kleiburgflat, Amsterdam)

Verlichting

Verlichting is een belangrijk issue. Het gaat daarbij niet eens zozeer om de felheid ervan, dat brengt weer andere bezwaren met zich mee, maar met de gelijkmatigheid (foto rechtsboven). Een bijzonder verkeerd idee is het voorzien van lampen door bewegingssensoren, waardoor ze alleen branden als een passant nadert. Dit gaat ten koste van de mogelijkheid om overzicht te houden. Tegen enigszins dimmen van de verlichting als het minder druk is, bestaat geen bezwaar.

Een leefbaar bestaan

De ultieme maatregelen om misdaad te verminderen en veiligheid te verbeteren zijn: 

• Voorzien in scholing, begeleiding en ‘sociale tewerkstelling’ midden in de samenleving, zoals de ‘Melkertbanen’ uit de jaren ’90, dit ter overbrugging van de afstand tot de arbeidsmarkt.
• Creëren van gegarandeerde banen in de publieke sector voor iedereen. Niet alleen om de kwaliteit van het leven van werklozen te verbeteren maar ook om talrijke taken uit te voeren die nu blijven liggen.
• Toekennen van een leefbaar inkomen aan alle volwassenen, zo lang betaalde arbeid hierin nog tekortschiet. Uit experimenten met vormen van basisinkomen blijkt dat hierdoor in de eerste plaats weerbaarheid en zelfvertrouwen toenemen en dat de kans op betaald werk erdoor wordt vergroot.
• Voorzien in tijdelijke professionele (psychische) hulpverlening en begeleiding bij huishouden, beheer financiën en scholing op weg naar volwaardige integratie in de samenleving, zowel als recht als plicht.
• Hoe intensiever bewoners van een buurt met elkaar omgaan en oog houden op elkaars bezittingen, hoe minder criminaliteit een kans krijgt. Sociale controle is altijd een machtig wapen tegen criminaliteit geweest. 
• Vooruitlopend op permanente huisvesting, daklozen onderdak bieden om druggerelateerde misdaden te voorkomen en hoge prioriteit geven aan de bestrijding van geweld en inbraak.

Het zou naïef zijn om te denken dat minder ongelijkheid en verbetering van inkomen, banen en huisvesting voor de armste groepen de criminaliteit geheel zullen doen verdwijnen. Hebzucht, zoeken naar sensatie, verveling, lidmaatschap van verkeerde groepen, foute connecties, imitatie, psychische aandoeningen hangen niet noodzakelijk samen met armoede. Vandaar de noodzaak om criminaliteit ook langs justitiële weg te bestrijden.

Effectieve preventie en politiezorg

• De samenleving recht heeft op effectieve bescherming tegen de relatief kleine groep recidivisten, die verantwoordelijk is voor de meeste misdaden, met name geweldsmisdrijven.
• Nauwe samenwerking tussen inwoners en de politie op buurtniveau draagt bij aan de veiligheid en aan zich veilig te voelen. 
• Aanwezigheid van politie op de fiets (beter dan in de auto), 
• Gedetailleerde kennis bij politie en justitie van en communicatie met jeugdgroepen die incidenteel problemen veroorzaakt
• Verstandig en proportioneel inzetten van digitale middelen om criminelen op te sporen

HIER tref je verwijzingen aan naar de 25 bouwstenen voor leefomgevingskwaliteit die achtereenvolgens aan de orde komen. De al geposte bouwstenen kun je vanuit deze pagina benaderen.